شاه توت

درخت شاه­توت را بومی ایران می‌دانند. درختی است به ارتفاع چهار تا ده متر که گاهی به بیست متر نیز می‌رسد. ریشه‌ی درخت شاه توت قرمزرنگ و تیره است. پوست درخت شاه­توت قهوه‌ای است ولی شاخه‌هایش تا اندازه‌ای سبز روشن است. جوانه‌هایش براق، مخروطی و به رنگ قهوه­ای مایل به بنفش و از جوانه‌های درخت توت قوی‌تر  و کلفت­تر است. برگ‌هایش بیضی یا قلبی شکل با حاشیه‌ای دندانه‌دار ونوک­تیز است. برگ‌های بالایی سبز تیره و برگ‌های پایینی سبز روشن  هستند. گل نر توت سیاه کوتاه و کلفت و به رنگ سبز تیره است. گل ماده از گل نرکوتاه‌تر است. زمان گل‌دهی آن معمولاً اردیبهشت ماه است. دم میوه ضخیم و محکم است. گوشت میوه­ها از دیواره­ی گل‌ها به­وجود می‌آید که رنگ آن‌ قرمز تیره یا آبیِ مایل به سیاه می‌شود و تنها کمی قبل از افتادن از درخت قابل خوردن است. میوه‌های شاه­توت را خشک نمی‌کنند و تنها به صورت تازه مصرف می‌شود. درخت شاه­توت از درخت توت سفید بیشتر رشد می­کند و بلندتر است.

این توت را باید دانه دانه چید. اگر دانه­ی آن به زمین بیفتد رنگ آن فوری پخش می­شود و محیط را به رنگ بنفش در می‌آورد. اگر دست‌ها یا لباس شما با شاه توت رنگی شد پاک کردن آن خیلی مشکل است. ولی می‌توانید از برگ آن به جای صابون استفاده کنید. با آن دست یا لباستان را ماساژ دهید تا پاک شود.

شاه توت طبیعت سرد و خشک دارد.

قسمت مورد استفاده:  میوه، برگ، ‌ریشه،  پوست

شاه توت تصفیه کننده‌ی خون و تسکین دهنده‌ی عوارض صفرا در بدن است و همچنین کبد و صفرا را جلا می‌بخشد. توت سیاه به علت داشتن ویتامین‌هایA وC در رفع خستگی ناشی از فعالیت‌های فکری مفید است. طعم ترش آن سبب رفع عطش می‌شود.

 خواص درمانی و روش مصرف

 کاهش عطش ، اشتها آور : مصرف شاه توت در فصل گرم تابستان باعث کاهش عطش و بیشتر شدن اشتها به صورت طبیعی می شود

تورم روده : مزمزه آن برای درد دندان و کمپرس آن برای تحلیل ورم‌ های روده سودمند است.

 زخم و تورم روده :  برای تحلیل ورم‌ های روده سودمند است.عوارض صفرا را از بین می ‌برد. همچنین برای تسکین زخم ‌های روده‌ای مناسب است.

 پیشگیری از سرطان سینه و دهانه رحم : شاه‌توت، توت‌ به ‌طور موثری از رشد سرطان سینه و دهانه رحم جلوگیری  می‌ کنند و به علاوه موثرترین عامل در کاهش رشد سلول ‌های سرطانی در سینه است.

 دیابت : با توجه به وجود قند طبیعی فروکتوز در این میوه در صورت مصرف درست و به اندازه آن، برای افراد دیابتی نیز مفید بوده و حتی می ‌تواند جایگزین مناسبی برای مصرف قند باشد. و همچنین در برگ شاه‌توت ماده‌ ای ضد قند وجود دارد که می‌ تواند مرض قند خون را کاهش دهد. به همین دلیل می ‌توان از آن در صورت وجود قند در نتیجه آزمایش ادرار به صورت دم کرده مانند چای استفاده کرد.

 اسهال: مصرف میوه‌ی نرسیده‌ی شاه توت ضد اسهال است و کرم روده و انگل را دفع می‌کند و تب را از بین می‌برد. اگر شیره‌ی توت سیاهِ کاملا نرسیده را هر روز به مقدار یک یا دو استکان بخورید اسهال‌های ساده و بعضاً اسهال‌های خونی را درمان می‌کند.

 اسهال خونی : ریشه ی شاه توت یکی از بهترین درمان ها برای اسهال خونی در گذشته بوده که اطبای سنتی از ریشه برای مداوای بیماران خود به صورت دم کرده استفاده می کردند

 انگل و کرم روده : دم کرده ۴۰ گرم ریشه شاه توت برای دفع انگل و کرم کدو  مفید است.

درمان جای گزش حشرات : مقداری برگ تازه شاه توت را کوبیده و روی محل گزش بگذارید و روی محل را ببندید بعد از گذشت ۱ ساعت با آب بشویید .

 گلو درد ، تورم حلق ، التهاب لثه ، برفک و جوش در دهان: آب شاه توت تازه را در دهان غرغره کنید.

 مسکن  واریس : مصرف عصاره شاتوت در افراد دچار واریس سبب کاهش نشت دیواره نازک رگ ‌های خونی می‌شود. این میوه به بهبود بافت پیوندی آسیب دیده کمک می ‌کند و باعث کاهش دردهای واریس می شود .

 رماتیسم ، درد و تورم مفاصل : خاصیت ضدالتهابی از دیگر فواید این میوه است که می‌ تواند برای درمان بیماری آرتریت روماتوئید(درد مفاصل)‌ که این روزها بیشتر خانم‌ها را گرفتار کرده مفید باشد.

یبوست: صبح ناشتا شاه توتِ رسیده بخورید.

 تقویت سیستم ایمنی بدن :  به دلیل مقادیر فراوان ویتامین ث و همچنین آنتی اکسیدانهای مفید برای بدن مقاومت بدن را در مقابل انواع عفونت افزایش داده و با از بین بردن التهاب و رادیکالهای آزاد بیدن را در مقابل بیماری ها محافظت می کند شایان توجه است که این میوه به نسبت دیگر میوه ها به میزان بیشتری آنتی اکسیدان برخوردار است.

 پایین آورنده کلسترول خون : مصرف این میوه باعث کاهش کلسترول بد خون شده و به پاکسازی دستگاه گوارش و  به ویژه کبد کمک می کند و همچنین در دراز مدت باعث کاهش علائم و پیشگیری از خطر حملات قلبی و مغزی می شود.

 کنترل فشار خون : به دلیل وجود پتاسیم در شاه توت باعث تنظیم ضربان قلب و تنظیم فشارخون می شود.

 سرشار از ویتامین ب ، رفع کمبود پلاکت : این میوه حاوی مقادیر مناسب ویتامین K  بوده و دارای مقدار قابل توجهی از ویتامین های گروه ب است که اسید فولیک و همچنین ویتامین های ب ۶۶ است که در رفع کم خونی و درمان پلاکت خون نقش مهمی دارند.

 شادابی و طراوت پوست : به دلیل دارا بودن ویتامین های A,E باعث شادابی و طراوت پوست می شود.

رفع کم خونی : حاوی مقدار مناسبی از آهن بوده که این مقدار نسبت به باقی میوه ها بیشتر است که مصرف مداوم  آن باعث رفع کم خونی و فقر آهن می شود.

 عفونت ادرار : مصرف میوه ی رسیده ی شاه توت یکی از بهترین میوه ها برای درمان عفونت دستگاه تناسلی و ادرار است .

 ترک بین انگشتان و کف پا: از ضماد شاه­توت به­تنهایی و یا مخلوط با سرکه‌ی طبیعی استفاده کنید. مقداری شاه توت را  رنده کرده تا همه یک دست شده و چوب وسط آنها گرفته شود سپس بین انگشتان را با آب گرم و صابون شستشو کنید و ضماد بدست آمده را روی محل قرار داده و با باند استریل ببندید پس از گذشت ۳ ساعت باز کرده و محل را با آب ولرم بشویید.

 خارش پوست: پانزده گرم تاج‌ریزی را با یک استکان آب روی حرارت بگذارید تا یک جوش بزند و به مدت پانزده  دقیقه دم بکشد. بعد آن را صاف کنید و پس از سرد شدن با مقدار مساوی آب تازه‌ی شاه توت مخلوط کنید و بر موضع ورم یا خارش بمالید.

 اوریون: پانزده گرم تاج‌ریزی را با یک استکان آب روی حرارت بگذارید تا یک جوش بزند و به مدت پانزده دقیقه دم  بکشد. بعد آن را صاف کنید و پس از سرد شدن با مقدار مساوی آب تازه‌ی شاه توت مخلوط کنید و بر موضع ورم بمالید و مقداری از این محلول را غرغره کنید.

 درد دندان: جوشانده‌ی برگ درخت شاه­توت را به مقدار شصت گرم در یک لیتر آب در چند نوبت بجوشانید و  به  صورت گرم مدتی در دهان نگاه دارید و سپس بیرون بریزید.

 سوختگی بر اثر آتش یا زخم: برگ درخت شاه­توت را بسایید و با روغن زیتون پمادی بسازید و بر محل سوختگی  بمالید.

 تب: چهل تا هشتاد گرم برگ درخت شاه­توت را در یک لیتر آب بجوشانید و  در دفعات بنوشید

 گزش حشرات: برگ له­شده‌ی شاه­توت را به صورت ضماد استفاده کنید.

 درد مفاصل، دردهای عفونی، کرم کدو: پنجاه گرم از پوست و ریشه‌ی تمیز درخت را با یک لیوان آب سرد به مدت یک  دقیقه آهسته بجوشانید و نیم ساعت دم کنید و پس از صاف کردن بنوشید. روزی دوبار هر بار تازه به تازه این دستور را انجام دهید.

 تأخیر در قاعدگی: بیست و پنج گرم ریشه‌ی تمیز شده‌ی شاه­توت را با یک لیوان آب سرد آهسته بجوشانید تا مقدار آن نصف شود سپس آن را صاف و به مدت سه روز صبح ناشتا بنوشید.

نکته­ها

–  اگر شاه توت را با شکم پر بخورید، تولید گاز و نفخ می‌کند.

 –  اگر شاه توت را روی غذایی مانند ماست بخورید تولید اسهال می‌کند.

– بعد از خوردن شاه توت، غذا و خوراکی‌های ترش میل نکنید.

 – مالیدن برگ شاه توت، رنگ حاصل از میوه‌ی آن را از بین می‌برد.